Jan Tadeusz Betley, „Stare Miasto od strony Wisły”

Kompozycja przedstawia widok na Stare Miasto w Warszawie od strony plaży znajdującej się w dzielnicy Nowa Praga, położonej niedaleko ulicy Wybrzeże Helskie. W tle, po drugiej stronie Wisły, widoczna jest zabudowa Starego Miasta z wyróżniającą się bazyliką archikatedralną św. Jana Chrzciciela oraz Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej. W dolnej części obrazu, po lewej stronie, widoczna jest autorska sygnatura „Jan Betley 69.”

Jan Tadeusz Betley urodził się w Płocku w 1908 roku, zmarł w Warszawie w 1980 roku (pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim). Uprawiał głównie malarstwo olejne i akwarelę, tworzył pejzaże, sceny rodzajowe, batalistyczne i historyczne oraz portrety.

Był absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, uczył się malarstwa pod kierunkiem Tadeusza Pruszkowskiego. W 1935 roku został członkiem Stowarzyszenia Plastyków „Grupa Czwarta”, do której należeli młodzi artyści związani z warszawską pracownią malarską Tadeusza Pruszkowskiego.

W drugiej połowie lat trzydziestych artysta brał udział w wystawach organizowanych w Warszawie przez Instytut Propagandy Sztuki oraz Zachętę. W 1937 roku swoje prace prezentował na dwóch wystawach w Sztokholmie i w Londynie. Jego wczesny, przedwojenny dorobek artystyczny uległ niemal całkowitemu zniszczeniu w czasie drugiej wojny światowej.

Po 1945 roku prezentował swoje prace na wystawach ogólnopolskich, okręgowych i okolicznościowych. Brał także aktywny udział w organizowanych festiwalach malarstwa współczesnego. Za swoją twórczość otrzymywał oficjalne nagrody i wyróżnienia, m.in. w 1964 roku na V Ogólnopolskiej Wystawie Marynistycznej czy w 1978 roku wyróżnienie za obraz przygotowany na wystawę ,,Wojsko w życiu Ojczyzny”. W 1965 roku wyróżniony został przez Ministra Kultury i Sztuki za udział w wystawie zorganizowanej w związku z obchodami dwudziestolecia powstania Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W okresie powojennym prowadził także działalność pedagogiczną na warszawskiej ASP, gdzie od 1948 roku pracował na Wydziale Malarstwa.

Jan Betley przez całe swoje życie artystyczne i prywatne związany był ze stolicą, w której uczył się, mieszkał, tworzył i pracował. W związku z tym często nazywany jest malarzem warszawskiego Starego i Nowego Miasta. Ta ścisła więź sprawiła, że jako artysta bardzo sobie cenił nagrodę przyznaną w 1978 roku przez Miasto Stołeczne Warszawa, za wybitne zasługi dla stolicy. Prywatnie, od 1935 roku, był mężem znanej malarki Hanny Elżbiety Pachniewskiej (1910–1987).

Jako ciekawostkę związaną z tematem warszawskich pejzaży miejskich (wedut), które znajdują się w kozłowieckich zbiorach sztuki współczesnej, należy wspomnieć o podobnej kompozycji warszawskiej artystki Gizeli Klimaszewskiej z 1967 roku.

Podpisy do ilustracji:

1.    Jan Tadeusz Betley, Stare Miasto od strony Wisły; Polska, Warszawa, 1969; płótno, olej, 80 x 98 cm; nr inw. MPK/SW/2458
2.    Gizela Klimaszewska, Stare Miasto od strony Wisły; Polska, Warszawa, 1967; płótno, olej, 55,4 x 65,5 cm; nr inw. MPK/SW/2446